Chế độ dinh dưỡng tốt và chế độ ăn uống cân bằng không chỉ tốt cho sức khỏe tổng thể mà còn rất tốt cho sức khỏe xương khớp. Chế độ dinh dưỡng đóng vai trò đặc biệt quan trọng đối với sức khỏe của cột sống lưng – bao gồm ngăn ngừa nhiều vấn đề và cải thiện quá trình chữa bệnh. Vậy người bệnh thoái hóa cột sống lưng nên ăn gì và kiêng gì để cột sống khỏe mạnh.
Cột sống của chúng ta có nhiệm vụ nâng đỡ trọng lượng của cơ thể. Theo thời gian, công việc này bắt đầu ảnh hưởng đến các đĩa đệm, phần đệm vững chắc ngăn cách đốt sống của bạn – xương tạo nên cột sống của bạn. Trong khi không phải ai cũng thấy phiền vì đĩa đệm bị mòn, một số người cảm thấy đau đớn vô cùng. Những người bị loại đau này được cho là mắc một bệnh gọi là bệnh thoái hóa đĩa đệm, hoặc DDD. Mặc dù không có chế độ ăn đặc biệt nào cho DDD, nhưng việc duy trì cân nặng hợp lý bằng cách tuân theo một chế độ ăn uống cân bằng có thể giúp ngăn ngừa thêm căng thẳng cho cột sống.
Xương, cơ và các cấu trúc khác trong cột sống cần dinh dưỡng thích hợp để chúng đủ khỏe để nâng đỡ cơ thể và thực hiện các chức năng khác của chúng. Theo nguyên tắc chung, nên bổ sung các chất dinh dưỡng có lợi cho lưng sau đây vào chế độ ăn uống hàng ngày.
Chế độ ăn uống ảnh hưởng đến cột sống lưng như thế nào?
Đĩa đệm cột sống thực chất là cấu trúc xốp được thiết kế để hỗ trợ xương cứng của cột sống. Mô của chúng có thể bị ảnh hưởng bởi tình trạng viêm nhiễm và cách thức vận chuyển chất dinh dưỡng. Nếu chế độ ăn uống của bạn bao gồm đồ ăn nhẹ có đường, thực phẩm chế biến và carbs tinh chế, bạn có nhiều khả năng bị đau liên quan đến đĩa đệm do viêm nhiễm. Những loại thực phẩm này cũng có thể ảnh hưởng đến tuần hoàn, trì hoãn quá trình chữa bệnh tự nhiên của cơ thể và làm trầm trọng thêm cơn đau do bệnh thoái hóa đĩa đệm. Mặt khác, một chế độ ăn uống lành mạnh có thể đóng một vai trò quan trọng trong việc ngăn ngừa hoặc giảm thiểu các triệu chứng của bệnh thoái hóa cột sống lưng bằng cách:
- Giữ cân nặng của bạn trong giới hạn bình thường
- Duy trì sức mạnh của xương cột sống
- Thúc đẩy quá trình lưu thông máu của cơ thể giúp vận chuyển các vitamin và chất dinh dưỡng thiết yếu đến nuôi dưỡng xương khớp
Thoái hóa cột sống lưng nên ăn gì?
Ăn một chế độ ăn uống cân bằng với số lượng phù hợp và nhiều loại vitamin và chất dinh dưỡng có thể làm giảm các vấn đề về cột sống lưng bằng cách nuôi dưỡng xương, cơ, đĩa đệm và các cấu trúc khác ở cột sống. Chế độ ăn uống lành mạnh đòi hỏi bạn cần cung cấp đầu đủ các loại vitamin và chất dinh dưỡng phù hợp. Dưới đây là danh sách các dưỡng chất lành mạnh tốt cho người bệnh thoái hóa cột sống lưng:
1. Canxi
Canxi là chất nổi bật nhất trong các khoáng chất của xương. Nó cần thiết cho sức khỏe của hệ thống xương khớp và giúp duy trì mức độ cần thiết của khối lượng xương trong suốt cuộc đời, và đặc biệt là khi về già. Bổ sung đầy đủ canxi là đặc biệt quan trọng để giúp ngăn ngừa sự phát triển của bệnh loãng xương, một chứng rối loạn đặc trưng bởi xương yếu và giòn có thể dẫn đến gãy đốt sống đau đớn ở cột sống.
Tuy nhiên, nếu chỉ bổ sung canxi sẽ không thể giúp xương chắc khỏe, bằng chứng là tỷ lệ loãng xương vẫn cao dù bổ sung canxi nhiều. Canxi phải được cân bằng với các chất dinh dưỡng tổng hợp khác để xương chắc khỏe.
Canxi được tìm thấy trong nhiều loại thực phẩm, phổ biến nhất là trong các sản phẩm từ sữa như sữa chua, pho mát và sữa. Các nguồn cung cấp canxi phổ biến khác bao gồm các loại rau lá xanh đậm như cải xoăn và cải ngọt, nhiều loại đậu, một số loại cá như cá mòi và cá hồi, và nhiều loại thực phẩm khác như hạnh nhân, cam, đậu phụ, và mật mía.
2. Magiê
Magiê là một khoáng chất quan trọng trong cấu trúc của chất nền xương và cũng cần thiết cho hơn 300 phản ứng sinh hóa trong cơ thể. Nếu lượng magiê trong máu giảm, magiê sẽ được rút ra khỏi xương. Việc bổ sung Magiecó thể giúp duy trì mật độ xương và ngăn ngừa các vấn đề về lưng. Chất dinh dưỡng này cũng giúp thư giãn và co cơ, cần thiết để tăng cường các cơ hỗ trợ cột sống.
Magiê được tìm thấy trong rau lá xanh, cá, đậu, hạt, quả hạch, ngũ cốc nguyên hạt, sữa chua, bơ, chuối và sô cô la đen.
3. Vitamin D, D3
Vitamin D3 giúp cơ thể hấp thụ canxi, rất quan trọng cho sự phát triển của hệ xương chắc khỏe. Nếu không có đủ vitamin D, xương có thể trở nên mỏng, giòn hoặc biến dạng. Thiếu vitamin D là phổ biến. Mức độ trong cơ thể có thể được đo bằng xét nghiệm máu mà chuyên gia chăm sóc sức khỏe của bạn có thể yêu cầu.
Vitamin D chỉ được tìm thấy trong một số loại thực phẩm, bao gồm cá béo (cá hồi), gan (hoặc dầu gan cá) và lòng đỏ trứng. Ngoài ra, sữa và một số loại ngũ cốc, nước trái cây và bánh mì cũng giúp tăng cường vitamin D cho cơ thể. Vitamin D còn có thể được bổ sung nhờ vào quá trình phơi nắng.
4. Vitamin K2
Vitamin K2 giúp phân phối đúng cách canxi ra khỏi các mô mềm và lắng đọng vào xương. Nó giúp chuyển hóa xương khỏe mạnh nhưng lại thường bị thiếu trong chế độ ăn uống hàng ngày.
Sự kết hợp giữa vitamin K2 và canxi có tác dụng giúp xương cột sống và toàn bộ cơ thể luôn chắc khỏe. Vitamin K1 là dạng vitamin K thực vật, được chuyển hóa thành vitamin K2 bởi các vi khuẩn tiêu hóa khỏe mạnh.
Vitamin K2 được tìm thấy trong chất béo lành mạnh của thịt, pho mát, lòng đỏ trứng và các sản phẩm từ sữa khác, và K1 có trong các loại rau lá xanh như rau bina, cải xoăn và bông cải xanh.
5. Vitamin C
Vitamin C cần thiết cho sự hình thành collagen, chất giúp gắn kết và được tìm thấy trong xương, cơ, da và gân. Đây là một phần quan trọng của quá trình hình thành mô của tế bào. Nó cũng có chức năng như một chất chống oxy hóa. Việc cung cấp đủ vitamin C là rất quan trọng để chữa lành các cơ, gân, dây chằng và đĩa đệm bị thương, cũng như để giữ cho các đốt sống khỏe mạnh.
Vitamin C có thể được tìm thấy trong các loại trái cây như dâu tây, kiwi và trái cây họ cam quýt (cam, ổi, bưởi), cũng như trong nhiều loại rau như cà chua, bông cải xanh, rau bina, ớt đỏ và xanh, và khoai lang.
6. Protein
Protein là thành phần quan trọng của xương, mặc dù chúng có thể dễ dàng bị bỏ qua khi tập trung vào khoáng chất. Protein là thành phần quan trọng tạo nên cấu trúc cơ thể, vì vậy lượng tiêu thụ hàng ngày là rất quan trọng để duy trì, chữa lành và sửa chữa xương, sụn và các mô mềm. Protein cũng đóng một vai trò quan trọng trong tiêu hóa và các chức năng của hệ thống miễn dịch.
Protein collagen chiếm 30% trọng lượng khô của xương. Sự hình thành collagen đòi hỏi phải cung cấp thường xuyên các axit amin cùng với vitamin C đầy đủ để kết hợp chúng.
7. Glucosamine và Chondroitin
Glucosamine là một axit amin, có thể được tìm thấy ở nồng độ cao trong sụn và mô liên kết. Chondroitin là một chất xuất hiện tự nhiên trong các mô liên kết và như một chất bổ sung, và thường được dùng cùng với glucosamine.
Hợp chất Glucosamine và Chondroitin là hai dưỡng chất thiết yếu có trong xương có vai trò trong việc hình thành, phát triển và tái tạo mô sụn khớp, giúp các khớp xương hoạt động trơn tru, linh hoạt hơn. Một số loại thực phẩm chứa nhiều Glucosamine và Chondroitine như:
- Nước hầm xương ống động vật
- Các loại gân, sụn động vật
- Sữa và các sản phẩm từ sữa
- Các loại cá biển
- Rau xanh và trái cây
8. Vitamin B12
Vitamin B12 cần thiết trong việc hình thành các tế bào xây dựng xương của cơ thể và cần thiết cho sự hình thành khỏe mạnh của các tế bào hồng cầu trong tủy xương. Thiếu máu do thiếu vitamin B12 có liên quan đến chứng loãng xương.
Vitamin B12 được tìm thấy trong protein động vật như trứng, cá, thịt gia cầm hoặc các sản phẩm từ thịt, và các sản phẩm từ sữa như sữa, sữa chua và pho mát. Vì vitamin B12 không có trong thực vật nên những người ăn chay nên cân nhắc bổ sung để ngăn ngừa thiếu máu.
9. Sắt
Sắt đóng một vai trò trong việc sản xuất collagen và chuyển đổi vitamin D sang dạng hoạt động. Nó cũng là một thành phần của hemoglobin và myoglobin, hai loại protein chịu trách nhiệm cung cấp oxy đi khắp cơ thể, bao gồm cả các mô hỗ trợ cột sống.
Thiếu sắt có thể dẫn đến thiếu máu. Nhìn chung, sắt không phải là một chất dinh dưỡng quan trọng thường liên quan đến sức khỏe của xương, nhưng nó góp phần vào các hệ thống khác hỗ trợ sự phát triển của xương.
Sắt được tìm thấy trong nhiều sản phẩm thịt như gan, thịt lợn, cá và động vật có vỏ, thịt đỏ và thịt gia cầm; các loại rau lá xanh; đậu lăng; đậu cô ve; đậu nành; trứng gà; ngũ cốc nguyên hạt.
Một chế độ ăn uống lành mạnh không chỉ bao gồm bổ sung các loại thực phẩm giàu chất dinh dưỡng mà còn bao gồm việc loại bỏ các thực phẩm kém chất lượng có thể gây cản trở quá trình đồng hóa các chất dinh dưỡng. Ngoài ra, trong khi một số lựa chọn về chế độ ăn uống và lối sống có thể hỗ trợ quá trình hấp thụ chất dinh dưỡng của xương, những lựa chọn khác có thể khiến cơ thể bài tiết lượng chất dinh dưỡng cao hơn bình thường.
Ngoài việc ăn uống đầy đủ, có một số khía cạnh khác của việc chăm sóc bản thân rất quan trọng để có một lưng khỏe mạnh, bao gồm những điều sau đây:
Những điều cần làm khi bị thoái hóa cột sống lưng
Uống nhiều nước
Cơ thể con người bao gồm khoảng 60% đến 70% là nước. Uống nhiều nước cho phép các chất dinh dưỡng đi đến các cơ quan chính trong cơ thể, giúp loại bỏ chất thải và giúp duy trì chức năng ở các khớp, các cơ quan hoặc các cấu trúc khác ở cột sống.
Ví dụ, đĩa đệm chứa phần lớn nước, đĩa đệm có khoảng 80% là nước. Tuy nhiên, lượng nước này thường giảm dần theo tuổi tác. Giữ cơ thể đủ nước là điều quan trọng để duy trì sức khỏe của đĩa đệm cột sống. Uống đủ nước cũng giúp duy trì hoặc đạt được trọng lượng cơ thể tối ưu, cuối cùng có thể cải thiện sức khỏe của lưng.
Bạn nên uống khoảng 1,5 đến 2 lít nước mỗi ngày để giữ cho cột sống khỏe mạnh.
Tập luyện đêu đặn
Tập thể dục đều đặn có thể giúp vết thương mau lành hơn và giúp ngăn ngừa cơn đau lưng tái phát. Chuyển động thông qua các bài tập thể dục nhẹ nhàng, có kiểm soát sẽ kích thích dòng chảy chất dinh dưỡng trong các cấu trúc cột sống, tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình chữa bệnh. Ví dụ, hoạt động thể chất làm cho phép quá trình trao đổi chất dinh dưỡng giữa các đĩa đệm và các cấu trúc cột sống khác diễn ra tốt hơn. Vận động cũng kích thích hoạt động của cơ, dây chằng và gân để duy trì tính toàn vẹn của cột sống.
Nếu thiếu hoạt động thể chất và tập thể dục nhẹ nhàng, các đĩa đệm cột sống sẽ bị thiếu chất dinh dưỡng và sự vận động cần thiết để chúng hoạt động khỏe mạnh.
Hầu hết các chương trình tập thể dục bao gồm sự kết hợp của các bài tập thể dục nhịp điệu kéo dài, tăng cường sức mạnh và tác động thấp. Đối với những người không có vấn đề về lưng, tập thể dục rất quan trọng để giảm nguy cơ phát triển các vấn đề về lưng trong tương lai.
Ngoài ra, bạn có thể sử dụng thêm những loại thực phẩm chức năng để hỗ trợ điều trị bệnh thoái hóa cột sống thắt lưng. Để giảm thiểu những tác dụng phụ không mong muốn bạn nên chọn lựa những sản phẩm có nguồn gốc từ thảo dược tự nhiên. Khương Thảo Đan là viên xương khớp có chiết xuất từ thiên nhiên giúp hỗ trợ điều trị thoái hóa cột sống thắt lưng an toàn, hiệu quả.
Có rất nhiều lý do mà bạn nên chọn Khương Thảo Đan như:
- Là sản phẩm đầu tiên đáp ứng trọn vẹn tam giác khép kín: giảm đau – chống viêm – tái tạo khớp.
- Là thành tựu nghiên cứu khoa học của PGS.TS Lê Minh Hà cùng các cộng sự ở viện hàn lâm khoa học và công nghệ Việt Nam trong việc chiết xuất hoạt chất KG1 từ cây địa liền Việt Nam giúp chống viêm giảm đau. Và Collagen type II có tác dụng tái tạo sụn khớp, hạn chế sự xâm lấn của các yếu tố có hại lên sụn khớp, giảm thoái hóa khớp.
- Là sự kế thừa và phát triển bài thuốc xương khớp cổ truyền Độc hoạt ký sinh thang
- Sản phẩm được thử nghiệm và có đầy đủ báo cáo chứng minh tác dụng của thuốc
- Là sản phẩm tự nhiên, an toàn, không có tác dụng phụ lên gan, thận, dạ dày, có thể sử dụng lâu dài.
- Nguyên liệu sản xuất có nguồn gốc rõ ràng, được thu hái và chế biến theo đúng quy trình chất lượng trên dây chuyền công nghệ hiện đại giúp giữ lại gần như nguyên vẹn tinh chất KG1.
Thoái hóa cột sống lưng nên kiêng gì?
Tránh hút thuốc
Nicotin trong thuốc lá có thể ảnh hưởng đến các cấu trúc và chức năng khác nhau trong cơ thể. Hút thuốc có thể làm tăng nguy cơ phát triển chứng đau lưng và cản trở quá trình chữa bệnh tự nhiên của cơ thể, bao gồm cả sự hình thành mô và xương.
Nicotine đã được chứng minh là làm suy yếu quá trình hợp nhất sau phẫu thuật hợp nhất cột sống bằng cách ức chế sự phát triển của xương. Chính vì vậy, từ bỏ thuốc lá là cách tốt nhất cho phép xương hợp nhất và cột sống lành lại.
Tránh uống quá nhiều rượu
Uống rượu thường xuyên được xác định là một yếu tố nguy cơ làm tăng mất xương. Một nghiên cứu cho thấy rằng phụ nữ thường xuyên uống rượu có nguy cơ mất xương cao hơn trong cuộc sống sau này khi phụ nữ đã có nguy cơ loãng xương cao hơn.
Rượu thiếu giá trị dinh dưỡng và thêm đường không cần thiết vào chế độ ăn uống, có thể góp phần làm tăng cân và béo phì, làm phức tạp thêm các vấn đề về lưng. Nó cũng có tác động tiêu cực đến các cơ quan nội tạng, đặc biệt là gan, và chỉ nên tiêu thụ ở mức độ vừa phải.
Ngoài ra, rượu hoạt động như một chất gây trầm cảm, và có thể góp phần gây ra cảm giác trầm cảm và lo lắng mà nhiều người gặp phải với cơn đau mãn tính. Mối quan hệ giữa đau mãn tính và trầm cảm đã được ghi nhận đầy đủ nhưng chưa được hiểu đầy đủ. Nhiều chuyên gia chăm sóc sức khỏe khuyến cáo rằng việc điều trị bệnh này nên đồng thời với việc điều trị bệnh kia. Cần có nhiều nghiên cứu hơn để thiết lập các lựa chọn quản lý cơn đau và trầm cảm hiệu quả cho những người gặp phải cả hai vấn đề này.
Giảm tiêu thụ muối
Natri và clorua trong muối ăn làm tăng bài tiết canxi qua nước tiểu trước khi nó có thể được cơ thể hấp thụ và sử dụng đúng cách để giúp xương chắc khỏe. Muối biển hoặc muối Himalaya chưa qua chế biến chứa nhiều khoáng chất vi lượng có vai trò đối với sức khỏe của xương và là một lựa chọn tốt hơn.
Những thông tin trên chắc hẳn đã giải đáp thắc mắc thoái hóa cột sống thắt lưng nên ăn gì cho bạn, mong rằng từ những danh sách trên, bạn sẽ thiết lập nên được những thực đơn bổ dưỡng để góp phần đẩy lùi bệnh thoái hóa phiền toái.