Thoái hóa cột sống nên ăn gì, kiêng gì để mau hồi phục là câu hỏi được nhiều người quan tâm, đặc biệt là người bị thoái hóa cột sống. Để trả lời cho câu hỏi này, bài viết dưới đây sẽ cung cấp những thông tin giúp bạn lựa chọn được những thực phẩm vừa tốt cho sức khỏe lại vừa cải thiện tình trạng thoái hóa cột sống hiệu quả.
1. Thoái hóa cột sống là gì?
Thoái hóa cột sống là tình trạng các đốt sống bị lão hóa, giảm tái tạo của các tế bào sụn vùng cột sống gây nên đau nhức ảnh hưởng đến khả năng vận động của người bệnh.
Nguyên nhân gây bệnh bắt nguồn từ quá tình lão hóa tự nhiên. Cột sống thường bắt đầu thoái hóa sau tuổi 35, khi tuổi càng cao thì quá trình thoái hóa diễn ra càng nhanh. Ngoài ra, một số các yếu tố cũng làm tăng nguy cơ thoái hóa cột sống bao gồm: gen di truyền, trấn thương tại cột sống, các thói quen xấu, biến chứng của các bệnh lý khác hay do chế độ ăn uống không khoa học,…
Thoái hóa cột sống xảy ra ở nhiều vị trí và gây ra biết bao nỗi khốn khổ cho cuộc sống của nhiều bệnh nhân. Trong đó, các vị trí cột sống dễ bị thoái hóa nhất là vùng cổ và thắt lưng – đây là những vị trí tập trung nhiều dây thần kinh vận động quan trọng. Tùy thuộc vào từng vị trí cột sống bị thoái hóa mà có những triệu chứng của bệnh là khác nhau.
Bệnh tiến triển âm thầm và không có dấu hiệu cụ thể cho đến khi các cơn đau xuất hiện dày đặc và rõ ràng. Nếu không điều trị kịp thời bệnh có thể gây nhiều biến chứng nguy hiểm, nhẹ thì tê bì chân tay, đau nhức, ê buốt gây ảnh hưởng tới sinh hoạt hằng ngày của bệnh nhân. Nặng hơn có thể dẫn đến teo cơ, tê liệt tay chân và tàn phế vĩnh viễn.
➤ Xem thêm: Dấu hiệu cảnh báo thoái hóa cột sống
2. Tại sao chế độ dinh dưỡng lại quan trọng đối với bệnh nhân bị thoái hóa cột sống?
Thoái hóa cột sống là căn bệnh đặc trưng bởi tổn thương sụn khớp và xương dưới sụn ở cột sống. Theo thời gian, cơ thể không còn cung cấp đủ dinh dưỡng cho sụn khiến chúng suy yếu. Đồng thời các tác động bên ngoài như động tác sinh hoạt, hoạt động lao động cũng làm bề mặt sụn bị mòn, bong tróc.
Những tác động từ bên tron và bên ngoài kéo theo phần xương dưới sụn bị biến đổi cấu trúc, xơ hóa, hình thành các vùng xương dày, rỗng xen kẽ nhau từ đó gây đau nhức, cột sống yếu và kém linh hoạt.
Do đó, cột sống cũng cần được cung cấp đầy đủ dinh dưỡng để phục hồi tổn thương. Để cải thiện bệnh lý này, người bệnh lý này, bạn cần biết mình nên ăn gì, kiêng gì để giúp bảo vệ sức khỏe bản thân và cải thiện tình trạng thoái hóa cột sống hiệu quả.
Để bệnh được điều trị bệnh hiệu quả, bạn nên kết hợp nhiều phương pháp khác nhau như dùng thuốc, phẫu thuật hoặc sử dụng các bài tập chữa lão hóa cột sống. Đồng thời, việc kết hợp với chế độ dinh dưỡng hợp lý cũng sẽ giúp bạn nhanh chóng cải thiện những triệu chứng của bệnh.
➤ Xem thêm: Các phương pháp chữa thoái hóa cột sống hiện nay
3. Thoái hóa cột sống nên ăn gì?
Ăn một chế độ ăn uống cân bằng với lượng vitamin và chất dinh dưỡng phù hợp có thể làm giảm các vấn đề về cột sống bằng cách nuôi dưỡng xương, cơ và các cấu trúc khác trong cột sống. Dưới đây là một số thực phẩm tiêu biểu tốt chi người thoái hóa cột sống, bao gồm:
Thực phẩm chứa nhiều canxi
Canxi có tác dụng làm xương khớp chắc khỏe hơn đặc biệt là những người cao tuổi. Hấp thụ đủ canxi giúp bạn phòng ngừa và điều trị bệnh thoái hóa cột sống hiệu quả. Do đó, người bệnh cần bổ sung các loại thực hẩm giàu canxi trong bữa ăn hàng ngày bao gồm:
- Thịt, xương ống
- Sữa ít béo: sữa chua, phô mai,…
- Các loại rau lá xanh đậm như cải xoăn, cải bắp, rau chân vịt, xúp lơ xanh,…
- Cá (cá mòi, cá hồi)
- Thức uống từ đậu nành
Cá béo
Các loại cá béo đặc biệt giàu omega 3- một loại acid béo tự nhiên có tác dụng kháng viêm. Chất này khi được cơ thể hấp thu hoạt động bằng cách ức chế sự phát triển của phản ứng viêm tại khu vực có đốt sống bị thoái hóa. Ngoài ra, axit báo Omega-3 giúp tăng cường lưu thông máu nuôi dưỡng các khớp xương. Vì vậy, cá là nguồn thực phẩm mà bạn không nên bỏ này trong thực đơn hàng ngày khi
Người bị thoái hóa cột sống nên ăn những loại cá như:
- Cá thu
- Cá mòi
- Cá hồi
- Cá ngừ
- Cá trích
Thực phẩm giàu Magie
Người bị thoái hóa cột sống cũng nên thường xuyên bổ sung những thực phẩm có chứa nhiều chất magie. Vì magie là một chất khoáng có vai trò quan trọng cho hơn 300 phản ứng sinh hóa trong cơ thể.
Magiê là một khoáng chất quan trọng trong cấu trúc của xương và cũng cần thiết cho hơn 300 phản ứng sinh hóa trong cơ thể. Bổ sung magiê có tác dụng duy trì mật độ xương và ngăn ngừa các vấn đề về lưng. Chất dinh dưỡng này cũng giúp thư giãn và co bóp cơ bắp, làm cho nó cần thiết để tăng cường cơ bắp hỗ trợ cột sống. Vì vậy, người bị thoái hóa cột sống nên thường xuyên bổ sung những thực phẩm có chứa nhiều chất magie, bao gồm:
- Các loại rau lá xanh
- Cá
- Đậu
- Các loại hạt, ngũ cốc nguyên hạt
- Sữa chua
- Bơ
- Chuối và sôcôla đen (70% cacao hoặc cao hơn)
Thực phẩm chứa nhiều Vitamin D
Vitamin D rất cần cho quá trình hấp thu canxi giúp phát triển hệ xương, giúp tá tạo lại phần xương đã bị mòn. Tiếp xúc với ánh nắng mặt trời là cách tốt nhất để bổ sung vitamin D cho cơ thể. Tuy nhiên đối với những người phải thường xuyên làm việc trong phòng có thể bổ sung vitamin D từ một số ít thực phẩm tự nhiên như:
- Cá béo (cá hồi)
- Gan (hoặc dầu cá tuyết)
- Lòng đỏ trứng
- Phô mai, sữa và các sản phẩm từ sữa
- Một số loại ngũ cốc
- Nước trái cây và bánh mì
Thực phẩm giàu Vitamin K
Vitamin K phân phối canxi ra khỏi các mô mềm rồi đưa nó vào xương. Sự kết hợp của vitamin K2 và canxi có tác dụng giúp xương trong cột sống và khắp cơ thể luôn khỏe mạnh và làm việc tốt hơn. Do đó, những người bị thoái hóa cột sống nên thường xuyên ăn thực phẩm có chứa nhiều vitamin K chứa trong các loại thực phẩm như:
- Các loại thịt
- Pho mát
- Lòng đỏ trứng
- Các sản phẩm từ sữa khác
- Các loại rau lá xanh như rau bina, cải xoăn và bông cải xanh
Thực phẩm chứa nhiều vitamin C
Vitamin C không chỉ có tác dụng chống oxy hóa mà còn là dưỡng chất cần thiết giúp phục hồi các mô, đóng góp vào quá trình hình thành và phát triển của collagen. Cơ thể sử dụng collagen để đẩy nhanh quá trình hình thành sụn khớp. Do đó, người bị thoái hóa cột sống ăn nhiều thực giàu vitamin C sẽ giúp chữa lành các cơ, gân, dây chằng, đĩa đệm cũng như để giữ cho xương sống khỏe mạnh.
Những thực phẩm chứa nhiều Vitamin C bao gồm:
- Các loại trái cây như: các loại quả họ nhà cam (cam, quýt, bưởi, chanh), dâu tây, kiwi, việt quất, quả mâm xôi, cà chua,…
- Các loại rau họ cải: bông cải xanh, súp lơ, cải xoăn, cải bắp
- Ớt đỏ ớt xanh
- Khoai lang
Thực phẩm giàu sắt
Sắt không phải là chất dinh dưỡng quan trọng liên quan đến sức khỏe của xương, nhưng lại góp phần vào các hệ thống khác hỗ trợ sự phát triển của xương. Sắt đống vai trò trong việc sản xuất collagen và chuyển đổi vitamin D thành dạng hoạt động của nó. Sắt cũng là một thành phần của hemoglobin và myoglobin, hai protein chịu trách nhiệm cung cấp oxy đi khắp cơ thể, bao gồm các mô hỗ trợ cột sống.Sắt được tìm thấy trong nhiều sản phẩm thịt như:
- Gan
- Thịt lợn
- Cá
- Thịt đỏ
- Thịt gia cầm
- Các loại rau lá xanh
- Đậu lăng, đậu nành
- Trứng
- Ngũ cốc nguyên hạt
Thực phẩm chứa Curcumin và resveratrol
Chất curcumin được sử dụng để điều trị các bệnh rối loạn khớp, viêm khớp, thoái hóa khớp, thoái hóa cột sống. Bên cạnh đó, chất resveratrol cũng có tác dụng chống viêm khá hiệu quả.
Những thực phẩm chứa nhiều Curcumin và resveratrol bao gồm:
- Củ nghệ
- Nho
- Rượu vang
- Hoa quả
- Đậu phộng
4. Thoái hóa cột sống nên kiêng gì?
Bên cạnh việc bổ sung những thực phẩm tốt cho bệnh thoái hóa cột sống thì bạn cũng cần chú ý đến những thực phẩm kiêng không nên ăn. Nếu chế độ ăn đầy đủ dinh dưỡng thì bệnh sẽ có chuyển biến tốt hơn. Còn nếu như ăn phải đồ ăn không phù hợp sẽ khiến bệnh trở nên nặng nề hơn.
Dưới đây là nhóm thực phẩm người bị thoái hóa cột sống nên kiêng ăn, bao gồm:
Thực phẩm nhiều dầu mỡ, cay nóng, chế biến sẵn
Những loại thực phẩm chiên xào, cay nóng chưa bao giờ tốt cả. Cho dù người khỏe mạnh cũng đều nên tránh xa. Khi bị thoái hóa cột sống, người bệnh cần phải kiêng những loại đồ ăn như vậy. Bởi những loại đồ ăn này có rất nhiều cholesterol, sẽ gây ra vô số những thiệt hại về sức khỏe nói chung, và hệ xương nói riêng. Cholesterol làm tăng quá trình viêm xương khớp, từ đó khiến bệnh thoái hóa cột sống xảy ra nhanh hơn.
Những thực phẩm chứa nhiều giàu mỡ cần tránh xa như:
- Xúc xích
- Dăm bông
- Gà rán
- Khoai tây chiên
- Hạn chế đồ cay và nước sốt nhiều gia vị
Thực phẩm giàu chất đạm
Tiếp theo trong danh sách thoái hóa cột sống nên kiêng gì là nhóm thực phẩm giàu chất đạm…Vì thực phẩm giàu đạm sẽ kích thích dịch axit ở các khớp tiết ra nhiều hơn, từ đó khiến quá trình viêm xương khớp diễn ra nhanh hơn, các cơn đau ở khớp xảy ra nhiều hơn.
Do đó, những người bị thoái hóa cột sống cần chú ý kiêng những loại thực phẩm giàu đạm có nhiều trong các loại thịt màu đỏ như thịt bò, chịt chó, thịt dê,…
Muối và đường
Muối và đường là hai loại gia vị thường xuyên được sử dụng trong các bữa ăn của tất cả mọi gia đình. Tuy nhiên với những người bị thoái hóa cột sống, cụ thể là viêm khớp và thoát vị đĩa đệm nên tuyệt đối hạn chế sử dụng. Bởi nếu ăn quá mặn hoặc quá ngọt làm giảm khả năng hấp thụ canxi, điều này làm xương yếu đi.
Do đó, những người bị thoái hóa cột sống cần kiêng ăn các loại thức ăn đóng hộp vì chúng thường chứa hàm lượng muối cao. Ngoài ra, người bệnh cần kiêng các loại kẹo, bánh ngọt, đồ uống có ga,… nếu không muốn các cơn đau nhức nhiều hơn.
Bột mì trắng
Bột mì là một loại lương thực mà người bị thoái hóa cột sống không nên ăn vì chúng có thể kích thích phản ứng viêm bùng phát ở khu vực có đốt sống bị thoái hóa. Vì vậy, người bệnh cầcaafkieeng ăn nhưng thực phẩm chưa nhiều bột mi trắng như bánh mì trắng, bánh ngọt, bánh quy hay bất kỳ đồ ăn nào từ bột mý. Gạo nếp cũng là một loại lương thực chứa một lượng lớn bột mì.
Rượu, thuốc lá
Rượu bia và thuốc lá là những chất thuộc nhóm kích thích gây hại đến sức khỏe và thiệt hại về kinh tế của đất nước. Rượu bia là nhưng tác nhân làm tăng nguy cơ mắc bệnh gout, bệnh viêm khớp, thoái hóa xương khớp và nhiều căn bệnh ung thư nguy hiểm khác. Vì vậy, ngay cả khi không bị thoái hóa cột sống, bạn cũng nên tránh lạm dụng bia rượu và thuốc lá.
5. Một số lưu ý về chế độ dinh dưỡng cho người bị thoái hóa cột sống
Để có một chế độ dinh dưỡng khoa học và những bữa ăn ngon, góp phần tích cực vào việc điều trị thoái hóa cột sống thì người bệnh lưu ý một số điểm sau:
- Lựa chọn những thực phẩm tươi: Bạn nên dùng rau tươi, trái cây tươi, thịt tươi. Vì những thực phẩm này còn chứa hàm lượng chất dinh dưỡng tốt nhất.
- Cách chế biến: Cách bạn nấu ăn sẽ ảnh hưởng đến quá trình hấp thụ chất dinh dưỡng trong cơ thể. Các món luộc hoặc hấp sẽ tốt hơn so với nướng, chiên hay xào. Đồng thời, luộc hoặc hấp cũng hạn chế được lượng dầu mỡ trong thức ăn.
- Người bệnh nên ăn đúng giờ, đủ bữa, không nên ăn quá no. Kết hợp ăn một số bữa nhẹ bằng sữa chua, bánh quy hoặc trái cây giữa các bữa ăn chính.
- Ngoài chế độ ăn uống lành mạnh, người bệnh thoái hóa đốt sống nên kết hợp với các bài tập nhẹ nhàng, có chế độ làm việc và nghỉ ngơi hợp lý. Hạn chế mang vác, vận động mạnh vì sẽ làm bệnh thêm trầm trọng hơn.
Trên đây là những thực phẩm mà người bị thoái hóa cốt sống nên ăn và nên kiêng. Việc bổ sung những thực phẩm có lợi và hạn chế những thực phẩm xấu sẽ hỗ trợ tốt nhất cho quá trình điều trị và phòng ngừa thoái hóa cột sống hiệu quả. Lưu ý, luôn luôn tham khảo ý kiến một chuyên gia y tế trước khi thay đổi đáng kể chế độ ăn uống của bạn hoặc bổ sung dinh dưỡng.
Nguồn: Baovexuongkhop.vn
